Vol vertrouwen de tweede helft in
De beeldvorming mag best wat positiever, vindt Aart van der Gaag als hij terugkijkt op de eerste helft van de Banenafspraak. Hij is commissaris van het platform ‘Op naar de 125.000 banen’ en zegt: ‘Er is juist goed nieuws: het verschil met het aantal banen zoals afgesproken in het Sociaal Akkoord is gering. Ondanks de coronacrisis weten werkgevers hun voorsprong te behouden en hebben overheidsinstanties voor het eerst hun doelstelling gehaald. Bovendien zijn er meer duurzame banen gecreëerd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.” Van der Gaag gaat daarom positief gestemd de tweede helft in.
Van der der Gaag is met zijn team de stuwende kracht achter de platforms ‘Op naar de 100.000 banen’ en ‘Op naar de 25.000 banen’. Op initiatief van VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO Nederland, stimuleren zij al zeven jaar het inclusief werkgeverschap in het bedrijfsleven. In 2020 nodigde staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) het team uit om hetzelfde voor overheidsinstanties te gaan doen. Van der Gaag zei bij zijn aantreden dat hij tevreden zou zijn als de neergaande lijn bij de overheid werd omgebogen. “Dat is gelukt. De overheidsinstanties hebben hun been bijgetrokken. Sterker nog, zij hebben vorig jaar voor het eerst de targets gehaald, ondanks de beperkingen door de coronacrisis. De sombere verwachtingen zijn dus niet uitgekomen.”
Duurzame invulling
Het vastgestelde aantal uit het Sociaal Akkoord is niet behaald, maar het verschil is minimaal, zegt Van der Gaag. Hij wijst op het onlangs verschenen UWV-rapport over het eerste kwartaal van 2021. “Het is goed om te zien dat 84 procent van de mensen uit de doelgroep nog steeds aan het werk is. Een groot deel van deze mensen, die voorheen geen aansluiting vonden op de arbeidsmarkt, werkt nu nog bij hun eerste werkgever. Hun loopbaan verloopt hetzelfde als die van andere starters. Ook is het aantal vaste banen binnen de doelgroep toegenomen ten opzichte van detachering en flexwerk. De Banenafspraak wordt dus op een duurzame manier ingevuld en dat is goed nieuws.”
De berichtgeving vanuit het ministerie van SZW zou dus best wat positiever mogen zijn, vindt Van der Gaag. “Al voeg je maar een regel toe dat de mogelijkheden beperkt waren vanwege de coronacrisis. De werkgevers hebben ook geen compliment gehoord toen zij zelfstandig ruimschoots boven het vastgestelde aantal scoorden. En er is geen aandacht voor het feit dat overheidsinstanties ondanks de tegenwind hun targets weten te behalen. Bovendien zouden we allemaal tevreden moeten zijn als de mensen met een arbeidshandicap een vaste baan en een fijne werkplek vinden, los van de aantallen.”
De tussenstand
125.000 extra banen in 2025 voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, dat is de beoogde eindscore. 100.000 banen in het bedrijfsleven en 25.000 banen bij de overheid. De tussenstand eind 2020: van de gewenste 67.500 banen in 2020, hebben de werkgevers er 66.097 gerealiseerd. Het bedrijfsleven liep vorig jaar zelfs 3.799 banen voor op het vastgestelde aantal. Overheidswerkgevers realiseerden in 2020 12.298 banen van de afgesproken 17.500.
Het vuur hooghouden
Na Van Ark waren er diverse wisselingen van verantwoordelijken in het kabinet, maar de werkgevers wisten het vuur van inclusief werkgeverschap hoog te houden, zegt Van der Gaag. “Organisaties hebben hun verantwoordelijkheid genomen. Beleidsmakers uiten hun mening, maar ik heb ervaren dat de mensen in de uitvoering degenen zijn om wie het uiteindelijk draait en zij werken met veel passie aan deze taak.”
Maand van de 1000 voorbeelden
Werkgevers kennis laten maken met inclusief ondernemerschap, dat vraagt om ontmoetingen, meekijken bij elkaar en meedraaidagen. Het platform ’Op naar de 125.000 banen’ organiseerde daarvoor geregeld de ‘Dag van de 1000 voorbeelden’. Dat evenement is inmiddels uitgegroeid tot de ’Maand van de 1000 voorbeelden’. Dertig dagen lang, vanaf maandag 1 november 2021, vierde het platform samen met de vlootpartners, WSP’s, gemeenten, regionale werkgeversverenigingen, bedrijfskringen, individuele werkgevers en andere inclusiepartners de Maand van de 1000 voorbeelden. Deze maand stond in het teken van de inclusieve vooruitgang die in 2021 is geboekt en hoe dat de komende jaren wordt voortgezet.
Op naar 125.000 banen
Het project ‘Op naar de 125.000 banen’ duurt 12 jaar en Van der Gaag gaat vol vertrouwen de resterende 5 jaar in. “Als de economie en de krapte op de arbeidsmarkt zich in de huidige lijn blijven ontwikkelen, dan zijn er ook voor onze doelgroep meer kansen. Mits er een eenvoudige regelgeving ontstaat en er meer toegankelijke, transparante bestanden komen. Werkgevers hebben soms te maken met een wirwar aan regels en uitvoerende instanties als zij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt willen aannemen. Dat moet eenvoudiger. En de bestanden met de doelgroep drogen straks op, die zouden we breder kunnen benaderen. Nu vallen mensen buiten de mand die ook moeilijk zelfstandig aan een baan kunnen komen, zoals langdurig werklozen of mensen uit de WIA die niet herplaatst kunnen worden. VNO-NCW wil ook 100.000 extra mensen bij de doelgroep betrekken. Hoe meer mensen meedraaien, hoe groter het effect wordt. Als je als werkgever eenmaal het inclusieve pad bent ingeslagen, dan zie je de voordelen voor je bedrijfsvoering en laat je die weg niet meer los.”
